Medemenselijkheid en brief- en woonadressen

De gemeente is verantwoordelijk voor het vastleggen van woon- en briefadressen van in de Basis registratie personen. Burgers zonder woonadres kunnen een nieuwe start maken met een briefadres. De correctie van een fout woonadres zou niet langer dan drie maanden tijd moeten kosten. Een gesprek met fractievoorzitter John van der Pauw over wat vroeger de Gemeentelijke basisadministratie heette en het vertrouwen in mensen.

Waarom is de gemeente een tijd lang heel streng geweest met het verstrekken van briefadressen?
“Na de bankencrisis was het aantal aanvragen voor briefadressen van honderd per jaar in drie jaar tijd opgelopen naar een paar duizend. Die stijging heeft gezorgd voor strakke handhaving van de regels. Strakke handhaving vanwege calculerende burgers zorgt voor schrijnende gevallen bij burgers die te goeder trouw een briefadres en een uitgestoken hand nodig hebben om hun leven weer op orde te krijgen.”

Die strakke handhaving is ook besproken tijdens de coalitieonderhandelingen?
“Inderdaad. Er is toen gesproken over de gevolgen van de nieuwe Fraudewet. Die wet maakt goed willende burger die een foutje maken tot criminelen. Het mensbeeld achter de Fraudewet druipt van het wantrouwen tegen burgers. Een minderheid van foute burgers is de norm geweest voor die wet. Dat is niet zoals de PvdA burgers wil benaderen. De Fraudewet is intussen door de Nationale Ombudsman en de rechter onwettig geoordeeld. Het coalitieakkoord gaat uit van een ander mensbeeld. Daarom staan daar teksten in als “Wij willen werken op basis van vertrouwen, respect en gelijkwaardigheid”.

Dankzij die andere grondhouding is het beleid voor het verstrekken van briefadressen versoepeld?
“Die briefadressen zijn in het gesprek ook over tafel gegaan. De PvdA was dan ook verheugd toen het college meldde dat de wet niet meer uitsluitend super strak zou worden toegepast. De gemeente Almere kiest voor individueel maatwerk. Met dat maatwerk wijkt de gemeente als dat nodig is af van regels van de basisregistratie personen. Medemenselijkheid in plaats van achterdocht.”

Vragen mensen wel eens een briefadres aan als dat helemaal niet nodig is?
“Dat klopt. Er bestaan beelden over wat deurwaarders zouden kunnen doen die niet juist zijn. Ook verhalen over wat de Belastingdienst Toeslagen doet blijken vaak ongegronde angsten op te roepen. De PvdA heeft het college de suggestie gedaan om die waanbeelden met behulp van correcte concrete informatie uit de wereld te helpen.”

En dan was er nog een ander item: de gevolgen van foutjes in de basisregistratie personen…
“Correcte en actuele adresinformatie is voor veel Almeerders van wezenlijk belang. Denk bijvoorbeeld aan alleenstaande ouders die kinderopvang nodig hebben en huurders die huurtoeslag niet kunnen missen. De te late uitschrijving van een vertrokken medebewoner kan na jaren zorgen voor een serieuze problematische schuld. Een jaar kinderopvangtoeslag voor een kind terug moeten betalen levert een problematische schuld van € 15.000 op. Wie dat terug moet betalen omdat iemand niet op tijd is uitgeschreven, kan daar behoorlijk van schrikken.”

Zijn er geen ‘regels’ voor het corrigeren van onjuiste informatie in de basisregistratie?
“De Minister van Binnenlandse Zaken heeft samen met de Nederlandse Vereniging van Burgerzaken een protocol opgesteld.  Volgens die spelregels hoort een onderzoek naar de juistheid van een woonadres niet langer te duren dan drie maanden. Uit eerder beantwoording van vragen van de PvdA bleek dat dat in Almere in een derde van de meldingen niet lukte. Het college zal de gemeenteraad laten weten wat de stand van zaken nu is. De PvdA is niet de enige die vindt dat voortvarendheid geboden is bij adresonderzoeken. Dat zou een behoorlijke sprong voorwaarts zijn bij het voorkomen van schulden: serieuze preventieve schuldhulpverlening dus.”