Wmo-vervoer en vrijwilligers

Afgelopen week is er behoorlijk wat commotie ontstaan over de inzet van vrijwilligers in het Almeerse Wmo-vervoer. Ciska van Rijn, woordvoerder Wmo en Jeugd van de PvdA-fractie maakt duidelijk wat er gespeeld heeft.

Waarom is de PvdA in het geweer gekomen?
Een aantal weken geleden wees een wijkwerker mij op iets nieuws in het Wmo-vervoer. Dat vervoer zou deels door vrijwilligers worden uitgevoerd. Die aankondiging stond in een nieuwsbrief voor wijkwerkers. Tegelijkertijd trof ik in de begroting een bezuiniging aan op het Wmo- vervoer. Die bezuiniging loopt op naar € 299.000,= per jaar. Vrijwilligers zouden dus een deel van het vervoer van kwetsbare mensen van betaalde krachten overnemen.  De PvdA-fractie vond deze bezuiniging onwenselijk.”

Hoe lag dat bij andere politieke fracties?
“Ook Leefbaar Almere en SP dachten er op dezelfde wijze over. Wij hebben samen een amendement ingediend. Dat zou leiden tot een verbod op vrijwilligers in het WMO-vervoer.”

Is er nog nader onderzoek geweest?
“De dag voordat de gemeenteraad een besluit zou nemen over alle voorstellen ronde de begroting is er een gesprek geweest. Toen heeft een jurist van de Dienst Sociaal Domein van de Gemeente Almere ons het fijne verteld. De inzet van vrijwilligers bleek onderdeel te zijn geweest van een aanbestedingsprocedure. Die aanbesteding is gewonnen is door Taxibedrijf Salders. Het wegstrepen de vrijwilligers met het amendement zou geleid hebben tot contractbreuk door de gemeente. Dan had Salders een forse schadeclaim kunnen indienen. Die claim zou voor een verschraling van de Wmo-verstrekkingen hebben gezorgd. ”

De FNV vindt dat wat de gemeente en Salders doen niet kan…
“Wij hebben goed contact met de FNV. Het was ons duidelijk dat de FNV een klacht zullen gaan indienen bij Sociaal Fonds Taxibedrijven. FNV en individuele Almeerders zullen de kwestie bij de toezichthouder voor het personenvervoer aankaarten. De vraag of het contract juridisch wel houdbaar is zal dus nog worden beantwoord. Als het contract niet rechtsgeldig blijkt ontstaat een nieuwe situatie.”

En dat was reden om af te zien van het amendement?
“Inderdaad. Met deze wetenschap hebben  de fractie van de PvdA en die van Leefbaar Almere hun naam onder het amendement verwijderd. Wij denken nog steeds dat het contract niet deugd. Als dat bewaarheid wordt, kan er zonder schadeclaim een einde komen aan deze werkwijze. Dan is een verschraling van de Wmo-verstrekkingen niet aan de orde.”

Waarom hebben PvdA en Leefbaar wel een motie ingediend?
“Leefbaar en de PvdA hebben een motie ingediend met een opdracht voor het college. Er moet een raadsvoorstel komen waarmee de gemeenteraad een visie op de inzet van vrijwilligers in aanbestedingen vastlegt. Zo kan de raad vastleggen wanneer de inzet van vrijwilligers mogelijk is en wanneer niet. Zo kan de raad de verdringing op de arbeidsmarkt een halt toeroepen. “

En in de tussentijd?
“Zolang dat raadsvoorstel niet aan de raad is voorgelegd mag het college niet met nieuwe aanbestedingen beginnen waarbij sprake is de inzet van vrijwilligers. Zo bewaken kan de gemeenteraad ook nu waken tegen verdringing op de arbeidsmarkt. En dan gaat het over alles wat de gemeente aanbesteedt. De motie gaat dus niet alleen over het Wmo-vervoer, maar over veel meer.”

Was er meer aan de hand?
“Er kwamen klachten van Almeerders die gebruik maakten van het Wmo-vervoer en onder de Wet Langdurige Zorg vallen. Sinds 1 oktober blijken die niet meer te worden meegenomen om naar de dagbesteding te gaan en weer thuis te komen. Langdurige zorg is geen taak van de gemeente. Instellingen en Almeerders met een PGB ontvangen ongeveer € 9 per dag voor dat vervoer. De werkelijke kosten zijn zo’n € 30 per dag. Daardoor ontstaat een probleem. “

Waarom ontstond dat probleem op 1 oktober 2015?
“Tot 1 oktober 2015 mochten deze Almeerders nog gebruik maken van het Wmo-vervoer. In het nieuwe contract is dit vervoer niet meer opgenomen. De firma Salders krijgt voor dat vervoer geen vergoeding (meer). De gemeente Almere blijkt deze Almeerders niet of gebrekkig geïnformeerd over de beëindiging van het vervoer naar en van de dagbesteding. Veel kwetsbare mensen hebben begin oktober tevergeefs op een busje gewacht voor vervoer naar de dagbesteding.”

Is er een oplossing?
“Met de motie van de PvdA en Leefbaar Almere heeft het college nog een tweede opdracht gekregen. Het college moet een bemiddelende, aanjagende en coördinerende rol op zich nemen om samen met het Rijk, de betreffende maatschappelijke instellingen, de getroffen kwetsbare Almeerders en hun ouders tot een bevredigende oplossing te komen voor het vervoer van Almeerders, die onder de WLZ vallen. De motie is door de raad met een grote meerderheid aanvaard. Het college moet de gemeenteraad voor 1 januari 2016 laten weten wat de uitkomst is.”