PvdA-raadslid Soetekouw: “Almeerders moeten krijgen waar ze recht op hebben”

Voor het zomerreces stond het nieuwe armoedebeleid op de agenda van de Almeerse gemeenteraad. Op 8 september is deze bespreking afgerond met de stemming over de laatste motie bij dit nieuwe beleid. PvdA-raadslid Jerzy Soetekouw speelde een opvallende rol tijdens de besprekingen. Reden om met hem in gesprek te gaan over het nieuwe armoedebeleid.

Waarom is er eigenlijk een nieuw armoedebeleid vastgesteld?
“Het was in veel opzichten tijd om een nieuw armoedebeleid aan te nemen. Op hoofdlijnen deden we in Almere de juiste dingen, maar in de uitvoering was er nog heel veel ruimte voor verbetering. In Almere leeft bijvoorbeeld bijna 1 op de 6 kinderen in relatieve armoede. Als je het mij vraagt is dat onacceptabel. Dan is het ontzettend jammer om vervolgens te zien dat Sociale Zaken er maar mondjesmaat in slaagt om deze doelgroep te bereiken.”

Bedoelt u dat de kansarme Almeerse kinderen niet krijgen wat ze nodig hebben?
“In veel gevallen is dat helaas waar, ja. De PvdA vindt dat kinderen niet de dupe moeten worden van de verkeerde keuzes of soms gewoon domme pech van hun ouders. Het vorige armoedebeleid was erg gericht op ondersteuning van de ouders. Daardoor bleven kinderen met lege handen achter. Gelukkig is er nu op ons initiatief een eerste aanzet voor een kindgericht armoedebeleid gegeven. Daarbij staan de behoeften van het kind centraal. Dus geen lagere kosten voor ouders, maar wel een laptop die nodig is voor school, een bijdrage voor een schoolreisje of een bijdrage van het Sportfonds om lid te worden van een sportvereniging. Leraren spelen hierin een belangrijke rol. Leraren weten namelijk vaak heel goed welke kinderen niet mee kunnen doen. Daarom hebben wij, samen met andere partijen, het college van B&W opgeroepen om gebruik te maken van hun kennis en expertise. Wij pleiten ervoor gebruik te maken van de signalen van docenten. Dit moet ertoe leiden dat de kinderen vaker krijgen wat ze nodig hebben. Wanneer hun ouders niet van het bestaan van “kindregelingen” weten, kan het signaal van de onderwijzer er toch voor zorgen dat de kinderen krijgen wat nodig is. De raad stemde in met dit voorstel en zo hebben deze kinderen alsnog een sociaal vangnet.”

Waarom vindt u het zo belangrijk dat er een sociaal vangnet bestaat? We leven toch in de tijd van de zelfredzaamheid?
“In eerste instantie ligt de nadruk in het beleidsplan inderdaad op eigen kracht. Maar eigen kracht mag nooit ten koste gaan van mensen die het niet op eigen kracht kunnen. Dit geldt bijvoorbeeld voor kinderen en ik vind het een taak voor de overheid om deze groep in bescherming te nemen. Hetzelfde geldt voor andere kwetsbare groepen in onze samenleving. Dat is precies de reden waarom wij, samen met de SP, een amendement hierover hebben ingediend. Een meerderheid van de raad steunde ons voorstel.  Almeerders die niet in staat zijn om zichzelf te redden, blijven verzekerd van een sociaal vangnet. Zo heeft het nieuwe armoedebeleid nadrukkelijk een sociaal karakter gekregen. Dit vergt dan ook een proactieve houding van de gemeente Almere. Het is natuurlijk te gek voor woorden dat wij precies weten welke Almeerders in armoede leven, maar die mensen niet met onze regelingen kunnen bereiken.”

Hoe zorgt u ervoor dat alle Almeerders gebruik maken van de inkomensregelingen, kwijtscheldingen etc.?
“In een eerder stadium heb ik al veelvuldig gepleit voor meer, betere en eenvoudigere informatievoorziening. Vaak is het ontzettend lastig om een aanvraag in te dienen, zien de mensen door de bomen het bos niet meer of kennen mensen de regelingen helemaal niet. In heel Almere gebruikt slechts 20% van de mensen in armoede alle regelingen waar zij recht op hebben. Dat is voor de PvdA onacceptabel. Het is verdorie iets waarvan wij in Almere gezamenlijk hebben afgesproken dat de mensen daar recht op hebben. Door die betere informatievoorziening bereikt de gemeente de doelgroep gelukkig al steeds beter. Wat mij betreft moet de gemeente actiever optreden en ervoor zorgen dat iedereen krijgt waar hij of zij recht op heeft. Het geld voor armoedebestrijding mag niet op de plank blijven liggen.”

Hoe wilt u ervoor zorgen dat alle Almeerders krijgen waar ze recht op hebben?
“Heel eenvoudig, door het werk bij de gemeente neer te leggen. De gemeente gaat voortaan automatisch toetsen waar haar inwoners recht op hebben. Dat werkt zo: Van de kwijtschelding van gemeentelijke belasting maakt ruim 90% van de rechthebbenden gebruik. Wij willen aan deze kwijtschelding een automatische toets voor andere regelingen koppelen. Voortaan hoef je dus nog maar één aanvraag in te dienen. De gemeente zorgt er vervolgens voor dat je automatisch krijgt waar je verder nog recht op hebt. Zo voorkomen we dat mensen regelingen mislopen. We zijn straks de eerste gemeente in heel Nederland die op deze manier gaat werken. We starten met een pilot met een geselecteerde groep Almeerders, om na te gaan tegen welke praktische problemen de gemeente in de uitvoering aanloopt. En als de pilot straks succesvol is, hebben we een revolutionair systeem waardoor Almeerders niets meer mislopen. Het kan in Almere!”

Er is in de stad echter ook sprake van veel nieuwe armoede. Mensen die van de een op de andere dag hun goedbetaalde baan zijn kwijtgeraakt en heel snel hulp nodig hebben bij de hoge vaste lasten van hun koopwoning, auto’s, etc. Wat gaat u doen om hen van directe hulp te voorzien?
“Wij zagen dat er in de beleidsplannen een duidelijke visie ontbrak over nieuwe armoede. Daarom hebben wij het initiatief genomen voor “Eerste hulp bij armoede”. De raad vond dat een goed idee. Met dit initiatief kan de Stichting Wensjes de komende twee jaar eerste noodhulp bij armoede blijven verlenen in schrijnende situaties. Daarnaast zal in het beleidsplan aandacht besteed worden aan de vraag hoe we ervoor zorgen dat de eerste hulp bij armoede in de stad ook op langere termijn zeker is.”

De PvdA heeft samen met anderen een behoorlijke stempel op het nieuwe armoedebeleid weten te drukken. Betekent dit dat de PvdA nu helemaal tevreden is?
“De PvdA zal altijd een kritisch volger blijven van de manier waarop armoede in de stad wordt bestreden. Het succes van dit nieuwe beleid zit ‘m in een goede uitvoering. En er valt nog veel winst te halen. Eerder dit jaar hebben wij bijvoorbeeld gevraagd om een lagere premie voor de collectieve zorgverzekering van minima. Wij wachten af met hoeveel deze kosten werkelijk verlaagd zullen worden. Daarnaast zullen wij dit jaar de resultaten van de schuldhulpverlening evalueren. Vandaag de dag kan armoedebestrijding niet succesvol zijn zonder effectieve schuldhulpverlening. Wat de PvdA betreft is dit dossier dus nog niet gesloten.”